Bố mẹ có thường quan sát con khi tiếp thu một từ mới hay một khái niệm mới trong tiếng Anh và ghi lại, làm thành 1 cuốn nhật ký theo dõi sự phát triển ngôn ngữ của con?
Là người tâm huyết với việc dạy con song ngữ Anh – Việt từ những năm tháng đầu đời của con, nên mình chịu khó đọc sách về “bilingual kid raising” cả của tác giả nước ngoài và người Việt. Bài viết hôm nay là đúc rút của mình sau 3 năm theo dõi đồng hành cùng con phát triển tiếng Anh.
Bài viết khá dài, nhưng sẽ giúp bố mẹ nhận ra hành trình của em bé nhà mình đang ở đâu. Đồng thời tìm ra lý do vì sao: dạy bé tiếng Anh hoài mà bé chỉ nói từ đơn, không thể hiện được câu hoàn chỉnh. Các giai đoạn này phù hợp với bé dưới 6 tuổi, những bé mới bắt đầu tiếp xúc tiếng Anh trong 1 -2 năm.
Mình thử lấy ví dụ với từ “car” cho dễ hiểu.
Giai đoạn 1: Trẻ chú ý, nhận biết và tiếp nhận âm thanh thể hiện từ vựng
1. Mẹ giới thiệu từ “car” với con (qua việc cho con nhìn flashcard, sách tranh, xe đồ chơi, chỉ tay vào chiếc xe ô tô thật …)
2. Trẻ có sự chú ý vào những gì mẹ nói (bằng cách nhìn theo, hướng mắt hay quay đầu về phía mẹ đang nói) nhưng không lặp lại (có thể vì trẻ chưa biết nói với các bé nhỏ, hoặc trẻ biết nhưng không thích nói tiếng Anh).
3. Trẻ quan sát, chú ý và bắt đầu liên kết âm thanh của từ được nghe với hình ảnh (có thể lẩm nhẩm “car” trong miệng, nhưng khó nghe rõ, chỉ thấy mấp máy môi. Nếu trẻ tiếp tục được tiếp xúc tiếng Anh, tiếp xúc với hình ảnh ô tô hoặc đồ chơi ô tô và tiếp tục được nghe “car”thì sẽ sớm sang giai đoạn 4).
4. Khi nhìn hình ảnh của chiếc ô tô ở đâu đó, trẻ nhớ trong đầu từ tương ứng “car”, nhưng phải khi mẹ hay người khác hỏi: “What is this?” đồng thời chỉ tay vào cái xe, thì trẻ mới trả lời “car”.
Giai đoạn 2: Sau thời kỳ nhận biết, trẻ bắt đầu nói từ đơn
5. Trả lời rõ ràng, ngay lập tức “car” khi được hỏi “what is this?”.
6. Nhìn thấy bóng dáng chiếc xe ô tô là tự bật ra từ “car”(không cần ai hỏi).
7. Tiếp tục trả lời bằng một từ “car” khi được hỏi, dù mẹ mong đợi con sẽ nói cả câu “this is a car” (đoạn này hầu như ai cũng trải qua nè, nhưng kéo dài hay nhanh chóng sang bước tiến mới thì còn tùy từng bé ^^).
Giai đoạn 3: Trẻ hiểu các từ loại khác nhau, dần nói cả câu
8. Nhìn chiếc xe màu đỏ và nói mầu sắc của chiếc xe: “red car” (thường thì trẻ phải nghe được từ người khác nói “red car”, hoặc nghe file audio trước thì mới học theo).
9. Trẻ nói được cả câu hoàn chỉnh: đây là ô tô “This is car” khi được hỏi “what is this?” (cuối cùng cũng đến ngày này, phù). (có thể trẻ còn bỏ từ “a”, nếu trẻ không được nghe thường xuyên 1 câu hoàn chỉnh “this is a car”).
10. Trẻ nói được cả câu bắt đầu bằng “this is …” và cho thêm đặc điểm về màu sắc của vật “This is red car” (có thể trẻ còn bỏ từ “a”, nếu trẻ không được nghe thường xuyên 1 câu hoàn chỉnh “this is a red car”).
Giai đoạn 4: Trẻ nói được cả đoạn 3-5 câu để kể về các đồ vật thân thuộc
11. Trẻ bắt đầu dùng được từ sở hữu “My + noun” – “my car”/ “this is my car”. (khúc này trẻ cần được nghe nạp input trong ngữ cảnh cụ thể để hiểu “my” là của tôi, của con. Nếu không ai đọc sách, hoặc nói cho nghe, hoặc nghe file audio kết hợp nhìn hình, thì trẻ không thể tự thu nạp và tự dùng được “my + noun”.
12. Trẻ nói được một đoạn dài 3-4 câu mô tả chiếc xe, hoặc kèm sự yêu thích của mình dành cho chiếc xe, hay việc mình đang chơi với chiếc xe, rủ ai đó chơi cùng, hay hỏi ai đó chiếc xe của con ở đâu. “This is my (red) car. Vroom vroom … I like it. I am playing with my car. Mommy do you want to play with me?/ Mommy, where is my car?”…
Để một em bé tự nói ra được một đoạn như thế này, bố mẹ sẽ cần nhiều thời gian để tạo ra tương tác chất lượng, có ý nghĩa để nạp input cho con thường xuyên. Chỉ khi đó là những input phải có ý nghĩa và bé thực sự hiểu được, thì bé mới tự dùng, tự bật ra một cách tự nhiên khi gặp tình huống tương tự. Nếu không phải bố mẹ thì trẻ học những điều này ở trường với giáo viên tiếng Anh của trẻ.
Bé nhà mình đang ở bước thứ mấy trong 12 bước rồi? các mẹ comment chia sẻ nhé!
Thường thì để đến được giai đoạn thứ 12, về mặt nhận thức về màu sắc hay số đếm, hay đại từ sở hữu “my”, phân biệt khi nào dùng “I” khi nào dùng “me”, hỏi ở đâu “where” thì trẻ phải từ 3 tuổi trở lên, và đã tiếp xúc tiếng Anh đều đặn trong khoảng ít nhất 1 năm.
Mình viết lại các cột mốc này, vừa để các mẹ đối chiếu tham khảo xem em bé nhà mình đã phát triển ngôn ngữ tiếng Anh đến đâu, mà cũng để nhìn thấy 1 điều quan trọng hơn, là trong hầu hết các bước này,
nếu như trẻ không được nạp input đủ cả 2 yếu tố: chất + lượng (chất tức là tương tác có ý nghĩa và lượng là “nhiều, một cách thường xuyên, đều đặn hàng ngày), thì trẻ sẽ dậm chân ở việc nói/trả lời 1 từ đơn lẻ rất lâu. Đây là điều mà nhiều mẹ gặp phải trong quá trình dạy con.
Đó cũng chính là lý do cho viêc mình và chị Hoàng Anh (Maily) một bà mẹ đa ngôn ngữ đã nuôi 2 con (4 tuổi và 7 tuổi) nói 3 ngôn ngữ: Pháp – Việt – Anh thành thạo thực hiện workshop "LÀM SAO ĐỂ NÓI TIẾNG ANH Ở NHÀ VỚI CON NHIỀU HƠN?”.
Bạn có thể đọc bài phỏng vấn rất truyền cảm hứng để đồng hành cùng con của chị Maily Linguee đây nhé cả nhà: https://www.daytresongngu.com/phong-van-me-hoang-anh-be...
Mục đích workshop để chia sẻ đến cha mẹ đang băn khoăn: làm sao mà đi học 1 thời gian bé vẫn ít chịu nói tiếng Anh, làm thế nào kích thích cho bé nói tiếng Anh nhiều hơn mà không phải ngồi học kiểu ở lớp?
Câu trả lời chính là
“trẻ cần có bố mẹ hay người thân thiết, thường xuyên tương tác với trẻ bằng tiếng Anh, tạo môi trường thuận lợi để trẻ đắm mình trong tiếng Anh qua các hoạt động hàng ngày.”
3 NỘI DUNG CHÍNH TRONG WORKSHOP ĐÓ LÀ:
Giải tỏa rào cản tâm lý của ba mẹ về dạy trẻ song ngữ, và khám phá lợi ích khi bố mẹ biết cách tương tác với con bằng tiếng Anh thường xuyên hơn.
Gợi ý cách tạo môi trường thuận lợi và các kĩ thuật để tương tác tiếng Anh với con một cách vui vẻ, không gượng ép mà hiệu quả.
Chia sẻ cách sắp xếp thời gian và lịch trình hàng ngày để dành thời gian chất lượng bên con bằng tiếng Anh.
Giá vé: 129k/ 1 người, tặng kèm 1 file tài liệu về 11 kĩ thuật tương tác để kích thích trẻ nói tiếng Anh, được chắt lọc từ cuốn sách “My toddler talks”.
Chúng mình tin rằng sau workshop, chắc chắn ba mẹ sẽ bỏ túi cho mình nhiều tip hay để bắt đầu nói chuyện, tương tác bằng tiếng Anh ngay.
Dành cho các mẹ đăng ký sớm trong 03 ngày 6-7-8 tháng 10: giá vé chỉ còn 99k/1 người
Thông tin chuyển khoản:
STK: 12610000246989
Ngân Hàng BIDV chi nhánh Ba Đình, HN Chủ tài khoản: Nguyễn Hồng Thủy Cú pháp chuyển khoản: Họ tên - email – workshop 12/10
Rất mong được gặp mọi người trong buổi chia sẻ này!
Mẹ Cá
.png)