Dạy con song ngữ là hành trình dài đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự quan sát, thay đổi linh hoạt phù hợp từ bố mẹ, bởi vì mỗi giai đoạn phát triển khác nhau, trẻ sẽ có những thay đổi trong khả năng ngôn ngữ khác nhau. Hôm nay, chúng ta cùng tìm hiểu hai băn khoăn điển hình của ba mẹ đã cho con tiếp xúc tiếng Anh ở nhà từ 1 năm trở lên nhé!
Câu hỏi 1: Bé được mẹ giao tiếp hàng ngày bằng cả tiếng Anh và tiếng Việt từ lúc mới sinh. Giờ bé 18 tháng, mới chỉ bật được các từ đơn giản quen thuộc thì là bình thường hay không bình thường?
Mẹ chia sẻ: Bé giờ đã hiểu được các hiệu lệnh và nhận biết được nhiều đồ vật, con vật mẹ nói bằng tiếng Anh nhưng vẫn chưa bật ra nói nhiều. Bé mới chỉ bật được các âm đơn (ball, bear, cow) và âm cuối của các từ đa âm tiết (sTAR, manGO, banaNA…) thôi ạ. Trong khi đó bé nói được nhiều từ đơn tiếng Việt hơn và đệm được các từ cuối câu thơ.
Admin Hồng Thủy trả lời:
Vì ngôn ngữ tiếp thu của trẻ (số lượng từ và câu mà trẻ hiểu) luôn nhiều hơn so với ngôn ngữ diễn đạt của trẻ (số từ/câu mà trẻ nói ra được), nên việc trẻ hiểu hết điều mẹ nói, nhưng chưa nói ra được những từ đó là chuyện bình thường mẹ ạ. Mẹ có thể tham khảo các biểu hiện ngôn ngữ của trẻ 9 tháng - 18 tháng qua bài viết này.
Hơn nữa, qua những gì mẹ chia sẻ, em bé vẫn đang tiếp thu tiếng Anh tốt qua việc phản hồi khi mẹ hỏi, em bé biết chỉ tay các hình ảnh mà mẹ hỏi, là chứng tỏ bé rất hiểu tiếng Anh mẹ nói.
Thêm nữa, lý do tiếng Việt bé trội hơn tiếng Anh là vì môi trường bé đang ở, bé được tiếp xúc tiếng Việt hiều hơn tiếng Anh, do bé chơi với bà, với bố và nghe mọi người dùng tiếng Việt nói chuyện với nhau. Và mình thấy bé tốt tiếng Việt hơn tiếng Anh 1 xíu vẫn là chuyện dễ hiểu vì tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ của mình. Sau này khi bé đi học cấp 1, cấp 2, bé sẽ còn phát triển tiếng Anh nhiều hơn nữa.
Admin Maily Hoàng Anh bổ sung:
Con mới 18 tháng nên chưa nói được nhiều đâu em ạ vì cơ quan cấu âm của trẻ chưa hoàn thiện (cụ thể là vòm họng, răng, lưỡi, chưa hoàn chỉnh). Em cứ tiếp tục nói cho con nghe, hát, chơi với con bằng tiếng Anh. Đặc biệt là hát và đọc sách vần điệu, đọc thơ tiếng Anh nhé. Vì hát và sách thơ có nhịp điệu, từ được viết theo vần, cấu trúc câu lặp đi lặp lại. Bài hát và thơ rất dễ nhớ, dễ thuộc lại còn vui vẻ nữa.
Câu hỏi 2: Bé được tiếp xúc tiếng Anh từ 2 tuổi, và đã nói được nhiều từ đơn. Giờ bé hơn 3 tuổi thì nên phát triển tiếp cho con thế nào?
"Bé nhà mình được xem và nghe hát tiếng Anh từ lúc hơn 2 tuổi, thời kỳ đầu bạn ấy tiếp cận tiếng Anh rất ổn. Đầu năm lên 3 tuổi, mình thấy cháu bật tiếng Anh khá tốt, ví dụ như đi chơi buổi tối con nhìn lên trời và nói 'little star'.
Hiện tại, con có thể nghe nói được những từ cơ bản như màu sắc, số đếm, con vật, hoa quả, các đồ vật xung quanh. Con có thể hiểu khi nghe đầy đủ câu, còn khi tự nói thì cũng nói được một số câu có đủ chủ vị. Tuy nhiên, dạo gần đây mình thấy con không phát triển thêm nhiều nữa. Mình đang lúng túng không biết nên phát triển cho con như thế nào tiếp? Mình cũng đang quan tâm đến việc đọc sách Tiếng Anh cho con, nhưng chưa mua và sử dụng bộ sách nào?
Admin Hồng Thủy trả lời:
Trước khi đi vào giải pháp, chúng ta cần nhìn nhận rằng bé đã có một khởi đầu rất tốt. Việc tiếp xúc với tiếng Anh từ 2 tuổi đã giúp bé hình thành nền tảng vững chắc. Khả năng nhận biết và sử dụng từ vựng cơ bản, cùng với việc hiểu được câu đầy đủ là những thành tựu đáng kể. Đặc biệt, việc bé biết vận dụng tiếng Anh vào thực tế, như ví dụ của mẹ kể: khi nhìn thấy ngôi sao trên trời và bé nói ra “little star” cho thấy bé đang tiếp thu ngôn ngữ một cách tự nhiên.
Về phương pháp dạy con song ngữ mà các admin hay chia sẻ trong nhóm là bố mẹ sẽ nói chuyện, hát, đọc truyện đơn giản bằng tiếng Anh cho con, tức là cho con tiếp xúc tiếng Anh như cách được tiếp cận tiếng Việt. Bé lớn trên 2 tuổi có thể kết hợp thêm cho con nghe xem video trên youtube với thời lượng hợp lý và có bố mẹ ngồi xem cùng.
Quay trở lại với trường hợp bé nhà mình, bây giờ, sau một thời gian được nghe xem có ý nghĩa, bé đã thu nhận nhiều từ đơn cho vốn từ của mình. Giờ là giai đoạn mình cần giúp con có phản xạ, thói quen nói thành cụm từ dài, sau đó là tiến tới nói cả câu hoàn chỉnh đúng ngữ cảnh. Mẹ hãy đọc bài này đã biết ngôn ngữ của bé thường phát triển qua các giai đoạn như thế nào trong 2 đến 3 năm đầu tiên khi học tiếng Anh: https://www.daytresongngu.com/qua-trinh-phat-trien-tieng-anh-cua-tre-trong-1-den-3-nam-dau
Bé đang ở độ tuổi hơn 3 tuổi, là lúc mà kĩ năng ngôn ngữ cả tiếng Anh và tiếng Việt thường rất bùng nổ nếu được tiếp xúc đủ chất và lượng. Để giúp bé có kĩ năng nói tiếng Anh tốt hơn, cụ thể là bé có phản xạ nói cả câu tự nhiên, mẹ có thể thực hiện các cách sau:
Cha mẹ tập trung mở rộng các câu nói của bé
Cụ thể, khi mẹ nghe bé nói "star", thì mẹ cũng lặp lại câu của con, nhưng đồng thời làm mẫu cho con cách để nói câu hoàn chỉnh và mở rộng, như "I see a little star" hoặc "The star is shining bright". Điều này có thể thực hiện thông qua các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như khi bé đói, thay vì chỉ nói "hungry", hãy cho bé nghe thấy bạn nói cả câu: "I am hungry" hoặc "I want to eat".
Tận dụng mọi tình huống hàng ngày để luyện tập việc nói tiếng Anh
Việc học ngôn ngữ sẽ hiệu quả hơn nhiều khi được đặt trong bối cảnh thực tế. Ví dụ, khi đi siêu thị, mẹ có thể tạo các tình huống giao tiếp đơn giản như hỏi bé muốn mua gì, màu sắc của các loại trái cây, hay số lượng đồ vật. Những cuộc trò chuyện này không chỉ giúp bé học từ mới mà còn tạo phản xạ nói tiếng Anh tự nhiên.
Đọc sách bản ngữ tiếng Anh cho con mỗi ngày
Việc có sách truyện bản ngữ tiếng Anh phù hợp với độ tuổi của bé là điều rất nên làm. Nếu mẹ đang chưa biết nên chọn sách truyện như thế nào, có thể tham khảo bài viết này của mình.
Dạy trẻ song ngữ hiện có các khóa học đồng hành cùng bố mẹ như sau:
Từ nói sai thành nói hay - Đây là khóa học không giúp ba mẹ chuẩn hóa cách phát âm, mà còn trang bị đầy đủ công cụ và phương pháp để dạy con hiệu quả tại nhà. Đây chính là điểm khởi đầu hoàn hảo cho hành trình song ngữ của cả gia đình, nơi ba mẹ tự tin dẫn dắt con trên con đường chinh phục tiếng Anh.
Đọc sao cho con nói - Nói sao cho con đọc: Khóa học chuyên sâu của DTSN giúp phụ huynh nắm vững nghệ thuật chọn sách phù hợp cho trẻ từ 0-6 tuổi. Không chỉ dừng lại ở việc lựa chọn tài liệu, khóa học còn trang bị cho ba mẹ kỹ năng đọc sách tương tác, biến mỗi cuốn sách thành một trải nghiệm học tập thú vị và hiệu quả cho con.
Khóa học kèm cặp 1-1 "GIAO TIẾP TIẾNG ANH CÙNG CON" trong 6 tháng là giải pháp toàn diện dành cho các bậc phụ huynh muốn xây dựng nền tảng tiếng Anh vững chắc cho con trong độ tuổi vàng 0-6 tuổi. Chương trình cung cấp đầy đủ tài liệu và hướng dẫn chi tiết để biến mọi hoạt động hàng ngày thành cơ hội giao tiếp tiếng Anh tự nhiên với con.
Để biết thêm chi tiết và đăng ký, mời ba mẹ nhấn vào đây.
Dạy con song ngữ là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn và sự linh hoạt của cha mẹ. Mỗi giai đoạn phát triển của trẻ sẽ có những đặc điểm và nhu cầu khác nhau. Vì vậy, thay vì lo lắng về tốc độ tiến bộ, cha mẹ hãy tập trung vào việc tạo một môi trường học tập vui vẻ và đa dạng, trong đó trẻ có thể tiếp xúc và thực hành ngôn ngữ một cách tự nhiên.
Quan trọng là cha mẹ cần kiên nhẫn quan sát, hiểu biết về từng giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ. Từ đó, cha mẹ có thể linh hoạt điều chỉnh phương pháp dạy và kỳ vọng phù hợp. Hãy tận hưởng từng bước tiến của con, vì mỗi bước nhỏ đều là thành quả đáng quý. Bằng cách này, con sẽ có cơ hội phát triển khả năng ngôn ngữ, cả tiếng mẹ đẻ lẫn tiếng ngoại ngữ, một cách ổn định và bền vững.